Ampicilline behoort tot de groep van bètalactamantibiotica. Qua structuur en werking is het geclassificeerd als een semi-synthetische penicilline met een uitgebreid werkingsbereik. In welke omstandigheden wordt ampicilline gebruikt? Wat zijn de mogelijke bijwerkingen van het gebruik ervan?

Actie en indicaties voor het gebruik van ampicilline

Het algemene werkingsmechanisme van bètalactamantibiotica is gebaseerd op de aanwezigheid van een bètalactamring in hun molecuul. Bacteriën hebben een penicillinebindend eiwit (PBP) in hun structuur, dat bindt aan de bèta-lactamring, de activiteit van bacteriële cytoplasmatische membraantranspeptidasen blokkeert en de synthese van peptidoglycaan remt, noodzakelijk voor de synthese van de juiste structuur van de bacteriële celwand . Door de biosynthese van de bacteriële celwand te blokkeren, sterven de bacteriën af.

Het werkingsgebied van ampicilline omvat:

  • benzylpenicilline-gevoelige bacteriën,
  • Salmonella spp.,
  • Shigella spp.,
  • Escherichia coli,
  • Haemophilus influenzae,
  • Bordetella pertussis (Haemophilus pertussis),
  • Proteus mirabilis

Ampicilline kan zowel oraal als intraveneus worden gebruikt, en de indicaties voor het gebruik ervan omvatten de behandeling van aandoeningen zoals:

  • acute paranasale sinusitis en otitis media,
  • streptokokken faryngitis,
  • buiten de gemeenschap opgelopen longontsteking,
  • COPD-exacerbatie,
  • urineweginfectie veroorzaakt door enterokokken,
  • uitroeiing van H. pylori,
  • endocarditis,
  • meningitis

Bacteriële resistentiemechanismen

Bacteriën hebben verschillende resistentiemechanismen ontwikkeld tegen antibiotica uit de bètalactamgroep. We kunnen onderscheiden:

  • PBP-receptorresistentie(verandering van PBP-structuur, synthese van nieuw gestructureerd PBP, geen PBP)
  • G (-) bacteriën kunnentransportresistentie hebbennatuurlijk (geen mogelijkheid om het buitenmembraan te passeren, bijv. door deeltjesgrootte) of verworven (na het eerste contact - P. aeruginosa)
  • Enzymatische resistentie- productie van bètalactamasen:
    • G + bacteriën → afscheiding van bèta-lactamasen buiten de cel
    • G-bacteriën → gevangen inperiplasmatische ruimte, niet door het buitenmembraan gaan. Ze kunnen constitutief worden gecodeerd (constant niveau ongeacht de aanwezigheid van een antibioticum - natuurlijke immuniteit) of geïnduceerd (synthese vindt plaats in aanwezigheid van bètalactam, inductie hangt af van het type verbinding en is tijdelijk of permanent
    • Penicillinasen en cefalosporinasen zijn breedspectrum bètalactamasen
  • Efflux- actieve verwijdering van antibiotica via pompsystemen

Enzymatische resistentie kan worden geremd door het gebruik van bèta-lactamaseremmers zoals:

  • clavulaanzuur,
  • sulbaktam
  • of tazobaktam

Aminopenicillines worden meestal gevonden in combinatie met clavulaanzuur

Dosering ampicilline

De dosering van ampicilline hangt af van het type micro-organisme dat de infectie veroorzaakt, de gevoeligheid van het micro-organisme voor ampicilline, de ernst en de plaats van de infectie.

De hoeveelheid aminopenicilline zal ook afhangen van de toedieningsweg en de leeftijd en het gewicht van de patiënt

Voorzorgsmaatregelen en contra-indicaties voor het gebruik van ampicilline

Wees vooral voorzichtig bij:

  • nierfalen (controle van de creatinineklaring en mogelijk dosisverlaging noodzakelijk),
  • overgevoeligheids- en anafylaxiereacties op penicillinegeneesmiddelen,
  • vermoedelijke infectieuze mononucleosis,
  • zwangerschap en borstvoeding (alleen gebruiken als de arts het absoluut noodzakelijk acht)

Langdurig of ongerechtvaardigd gebruik van ampicilline wordt niet aanbevolen vanwege de verhoogde bacteriële resistentie tegen dit antibioticum en de vorming van ongevoelige stammen.

Patiënten die orale anticoagulantia gebruiken, moeten speciale aandacht besteden aan de protrombinetijd bij gebruik van ampicilline, aangezien de dosis van het anticoagulans mogelijk moet worden gewijzigd.

Ampicilline en probenecide mogen niet gelijktijdig worden gebruikt en in het geval van methotrexaat moet ervoor worden gezorgd dat het risico op toxiciteit wordt verhoogd.

Bijwerkingen van ampicilline

De meest voorkomende bijwerkingen die verband houden met het gebruik van ampicilline zijn:

  • candidiasis van de huid en slijmvliezen,
  • misselijkheid,
  • braken,
  • duizeligheid,
  • hoofdpijn,
  • diarree,
  • aandoeningen van het bloed en het lymfestelsel.

Categorie:

Gezondheid