- Antigenen en de vorming van immuungeheugen
- Onthouden van informatie door het immuunsysteem
- Vorming van immuungeheugen op cellulair niveau
- B-lymfocyten en immuungeheugen
- T-lymfocyten en immuungeheugen
- Natuurlijk verworven actieve immuniteit
- Kunstmatig verworven actieve immuniteit
- Veiligheid van het verwerven van immuungeheugen door vaccinatie
De term"immuungeheugen"beschrijft het vermogen van het immuunsysteem om snel een antigeen te herkennen, een potentieel gevaarlijke stof. Door dit mechanisme wordt de aanwezigheid van potentieel schadelijke indringers, zoals pathogene virussen en bacteriën, ontdekt. Het gebruik van het immuungeheugen om microben te bestrijden is alleen mogelijk als er al een invasie van hetzelfde type heeft plaatsgevonden.
Terwijl ze worstelen met infecties, onthouden gespecialiseerde cellen van het immuunsysteem de antigenen van de microben. Hierdoor kan het lichaam het de volgende keer dat het in contact komt met de pathogene factor efficiënt verslaan.
Immuungeheugen wordt gecreëerd door het immuunsysteem van iedereen gedurende de hele levensgeschiedenis. De stimuli die de ontwikkeling ervan initiëren, zijn situaties van blootstelling aan verschillende factoren die mogelijk gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Door ze te verslaan, leert het immuunsysteem de dreiging te herkennen en op de juiste manier te bestrijden.
Immuungeheugen is ook de basis van het werkingsmechanisme van immunisatie. In hun loop worden antigenen van virussen of bacteriën onder gecontroleerde omstandigheden aan de patiënt toegediend. Op deze manier leert het immuunsysteem deze microben te bestrijden. Als gevolg van vaccinaties verwerven we kunstmatige immuniteit, die ons beschermt tegen het oplopen van specifieke ziekten.
De naam "kunstmatig", verwijzend naar de immuniteit die ontstaat na de toediening van het vaccin, verwijst naar het proces zelf van het toedienen van het antigeen aan de patiënt. Het op deze manier verkregen immunologische geheugen biedt ons lichaam "natuurlijke" manieren om de dreiging te bestrijden.
Antigenen en de vorming van immuungeheugen
Antigenen zijn lichaamsvreemde stoffen die onze immuuncellen stimuleren om te producerenspecifieke antilichamen tegen hen. Deze naam dekt glycoproteïnen die zich kunnen binden aan gevaarlijke moleculen.
Herkenning van bepaalde gevaarlijke stoffen door het immuunsysteem is enorm belangrijk. Dit proces maakt het mogelijk om vreemde cellen te onderscheiden van die waaruit ons lichaam bestaat. Op deze manier leren immuuncellen dat een virus of bacterie het lichaam is binnengedrongen.
T-lymfocyten en B-lymfocyten hebben het vermogen om eerder bekende antigenen te herkennen. Hierdoor kunnen ze deze op een snelle en efficiënte manier neutraliseren. De activiteit van deze cellen is de basis voor het functioneren van het immuungeheugen.
Onthouden van informatie door het immuunsysteem
Infectie veroorzaakt een primaire immuunrespons om de oorzaak van de ziekte te bestrijden. Wanneer de microbiële invasie is overwonnen, herstelt het lichaam, maar de informatie over deze gebeurtenis blijft in het geheugen van het immuunsysteem.
Gespecialiseerde cellen, geheugenlymfocyten, blijven in ons lichaam, klaar om de vijand die we al kennen af te weren. Ze reageren snel en efficiënt wanneer ze opnieuw worden geïnfecteerd. Hierdoor kunnen ze de ontwikkeling van een medische aandoening voorkomen.
Vorming van immuungeheugen op cellulair niveau
Geheugen B-lymfocyten zijn cellen van het immuunsysteem met het vermogen om antigenen te herkennen. Ze presenteren ze in de vorm van speciale peptidecomplexen, aangrenzende T-lymfocyten, wat leidt tot de activering van deze cellen en hun snelle proliferatie. Dit proces staat bekend als de primaire immuunrespons.
Nadat de infectie is verslagen, worden de actief vechtende cellen die betrokken zijn bij de primaire immuunrespons geëlimineerd. Er blijven echter kleine hoeveelheden antilichamen over die zijn opgewekt als reactie op de bedreigende antigenen. Ze zijn een element van het immuungeheugen en spelen een belangrijke rol in het afweermechanisme in het geval van daaropvolgende infecties van hetzelfde micro-organisme.
Naast antistoffen blijft er een klein aantal geheugen T- en B-cellen in het lichaam achter. Ze zijn het cellulaire element van het immuungeheugen. Ze gaan door na de infectie in ons lichaam en blijven in rust. Bij een volgende ontmoeting met een reeds bekende indringer kunnen zij direct reageren. Hierdoor zijn ze in staat om het te elimineren voordat het ziekteproces begint.
Geheugencellen hebben een lange levensduur. Ze blijven zelfs enkele tientallen jaren na infectie in het lichaam, waardoor de immuniteit tegen de ziekte wordt gegarandeerd.
B-lymfocyten en immuungeheugen
De plaats van rijping van B-lymfocyten is het beenmerg en de lymfeklieren. Vervolgens gaan deze cellen naar de lymfeklieren en de milt. Ze spelen de rol van voorlopers van plasmocyten, wiens taak het is om antilichamen te produceren. Sommige van deze glycoproteïnen, overgebleven van infecties, vormen een onderdeel van het immuungeheugen.
Na vermenigvuldiging differentiëren B-lymfocyten in plasma en geheugen. Deze laatste zijn een van de cellulaire componenten van het immuungeheugen.
T-lymfocyten en immuungeheugen
T-cellen rijpen in de thymus en reizen dan naar de lymfeklieren en de milt. Ze zijn verantwoordelijk voor het induceren van een celtype immuunrespons. Hun oppervlak is bedekt met immunoglobulinereceptoren die fungeren als antigeenbindende antilichamen.
T-lymfocyten vermenigvuldigen zich tijdens de infectie en differentiëren vervolgens tot cytotoxisch en geheugen. Het laatste type is een belangrijk element van het cellulaire immuungeheugen. Geheugen-T-cellen slaan jarenlang na ziekte informatie over het bekende antigeen op.
Natuurlijk verworven actieve immuniteit
Natuurlijk verworven actieve immuniteit wordt gevormd als gevolg van blootstelling aan een binnendringend micro-organisme. Het wordt gevormd na het overwinnen van bacteriële en virale infecties.
Als gevolg van de actie van de ziekteverwekker ontwikkelt zich aanvankelijk een primaire immuunrespons. Dit proces leidt uiteindelijk tot de ontwikkeling van een immuungeheugen van het micro-organisme dat de immuunrespons veroorzaakte. Het is een natuurlijk proces van ons lichaam dat zich wapent voor de volgende strijd tegen pathogene virussen en bacteriën.
Veel aandoeningen van het immuunsysteem kunnen de vorming van verworven actieve immuniteit negatief beïnvloeden. We kunnen hier verworven of aangeboren immunodeficiëntie vermelden. Ook het gebruik van immunosuppressiva verstoort dit proces.
Kunstmatig verworven actieve immuniteit
Kunstmatig verkregen actieve immuniteit wordt geïnduceerd door immunisatie. Tijdens hen krijgt de patiënt een speciaal bereid antigeen van een geschikt micro-organisme. Daarbij stimuleert het vaccin de primaire respons op het antigeen zonder ziektesymptomen te veroorzaken. Uiteindelijk leidt de adoptie ervan tot de ontwikkeling van een immunologisch geheugen met betrekking tot een specifiek micro-organisme.
De effectiviteit van vaccinaties is gebaseerd op het imiteren van natuurlijke infecties. Door dit mechanisme wordt de ontwikkeling of versterking van de weerstand van het lichaam tegen de ziekteverwekker bereikt. Het resulterende immuungeheugen is vergelijkbaar met die:het verschijnt als resultaat van het eerste contact met een reële dreiging, namelijk een bacterie of een virus.
Het doel van vaccinatie is dat de patiënt actieve kunstmatige immuniteit verwerft. Het verkrijgen ervan beschermt tegen ernstige ziekten.
Het belangrijkste ingrediënt in alle vaccins zijn antigenen. Het kunnen virussen, bacteriën of hun producten zijn, zoals toxines, polysachariden of eiwitten. Contact met deze stoffen zorgt voor de vorming van een immunologisch geheugen met betrekking tot het pathogene micro-organisme.
Antigenen in vaccins kunnen de vorm hebben:
- levende verzwakte microben,
- gedode of geïnactiveerde microben,
- gebroken micro-organismen of hun fragmenten,
- gezuiverde microbiële eiwitten,
- recombinant genetisch gemanipuleerde eiwitten,
- gezuiverde polysachariden,
- bacteriële toxines
Vaccins die levende, verzwakte micro-organismen bevatten, veroorzaken een sterke reactie in het lichaam. Na hun toediening is resistentie tegen ziekten mogelijk, zelfs na een enkele dosis. Meestal gaat hun inname echter gepaard met ernstigere bijwerkingen dan andere soorten vaccinaties.
Andere soorten vaccins die dode organismen of hun ingrediënten bevatten, bieden immuniteit na verschillende doses met geschikte tussenpozen.
Introductie van een antigeen in het lichaam stimuleert immuuncellen om geschikte antilichamen ertegen te produceren. Als gevolg van de verdedigingsprocessen worden ook immuungeheugencellen gevormd. Dankzij hen is een langdurig effect van preventieve vaccinatie mogelijk.
Veiligheid van het verwerven van immuungeheugen door vaccinatie
Immuniteit verkregen tegen infectieziekten, verkregen als gevolg van preventieve vaccinaties, is vergelijkbaar met die ontstaan na een infectie. Deze twee manieren om het immuungeheugen vorm te geven, zijn gebaseerd op dezelfde natuurlijke mechanismen van de immuunreacties van ons lichaam.
De immuunimmuniteit die wordt verkregen door vaccinatie wordt "kunstmatig" genoemd. Deze naam verwijst echter naar de methode van gecontroleerd contact met het antigeen zelf. Tijdens dit proces geleerd, zijn de methoden om met microben om te gaan volledig "natuurlijk" voor ons lichaam.
"Natuurlijke" immuniteit wordt verkregen door infecties die vaak gevaarlijk zijn. Ziek worden met een infectieziekte gaat soms ook gepaard met ernstige complicaties. Bijwerkingen die optreden als gevolg van routinematige vaccinaties zijn in de overgrote meerderheid van de gevallenmild
Ernstige complicaties zijn uiterst zeldzaam. Het vormgeven van het immuungeheugen door het toedienen van een vaccin is daarom veel veiliger dan het verwerven door een "natuurlijke" infectie.
- Waar hangt de immuniteit van het lichaam van af
- Veerkracht - hoe het te versterken
- Immuniteit - 9 manieren om de immuniteit van het lichaam te versterken
- Immuniteit - 22 manieren om de immuniteit van het lichaam te versterken