Drugsresistente depressie is een vorm van depressieve stoornis waarbij het gebruik van twee of meer antidepressiva geen bevredigende behandelresultaten oplevert. De exacte oorzaken van medicijnresistente depressie zijn onbekend, maar het is al opgemerkt welke factoren het risico op deze vorm van depressie bij patiënten verhogen.

Wat is resistente depressie

Drug-resistente depressieheeft op zijn minst een paar definities in de literatuur. Meestal wordt deze aandoening echter gediagnosticeerd wanneer een patiënt die wordt behandeld voor depressieve stoornissen met twee of meer behandelingen met antidepressiva er niet in slaagt te verbeteren. Hierbij moet worden benadrukt dat therapieresistente depressie kan worden gediagnosticeerd in een situatie waarin de patiënt antidepressiva heeft gekregen die tot verschillende medicijngroepen behoren en bovendien de therapeutische kuren voldoende lang duurden. Bij de diagnose van resistente depressie wordt er ook rekening mee gehouden of de door de patiënt gebruikte medicijnen in de juiste doses zijn geselecteerd en volgens de aanbevelingen zijn ingenomen.

Depressie is waarschijnlijk het meest voorkomende psychiatrische probleem in de samenleving. Kortom, deze situatie is niet verrassend - kijk maar naar de statistieken over de incidentie van depressie bij de menselijke populatie. Momenteel blijkt dat depressieve stoornissen elk jaar voorkomen bij maximaal 15% van de gehele bevolking[1]

Depressie kan zeker worden behandeld als een ernstig gezondheidsprobleem. Deze eenheid beïnvloedt immers het functioneren van de patiënt zelf, maar typisch ook zijn hele omgeving, waaronder in de eerste plaats de familie van de patiënt. Het lijdt geen twijfel dat depressieve stoornissen moeten worden behandeld. De therapie levert echter niet altijd bevredigende resultaten op - sommige patiënten lijden helaas aan een medicijnresistente depressie.

Drugsresistente depressie komt vaker voor dan je zou denken. De beschikbare statistieken over dit onderwerp kunnen zelfs verontrustend lijken: zelfs bij 2/3 van de mensen die aan een depressie lijden, leidt het gebruik van het eerste medicijn niet tot een verbetering van hun toestand, en wat nog erger is - zelfs meer dan 30% van alle patiënten verbeteren niet ondanksgebruik van verschillende behandelingsopties voor depressie[2] .

Als je naar de bovenstaande cijfers kijkt, kun je duidelijk zien dat de situatie verre van perfect is. Maar wat is verantwoordelijk voor deze gang van zaken? Op dit moment zijn de oorzaken van medicijnresistente depressie niet duidelijk genoeg, maar er zijn in ieder geval al een paar verschillende factoren geïdentificeerd die aanzienlijk kunnen bijdragen aan het gebrek aan succes bij de behandeling van depressie.

Symptomen van resistente depressie

Over het algemeen verschillen de symptomen van een geneesmiddelresistente depressie niet van die van patiënten met andere vormen van depressieve stoornissen. In de loop van depressieve toestanden die niet op behandeling reageren, nemen patiënten gewoon de medicijnen die voor hen zijn voorgeschreven in overeenstemming met de instructies, en toch verbetert hun toestand niet en hun ongemakken - bijvoorbeeld een drastische depressie, zelfmoordgedachten of anhedonie en slaapstoornissen en eetstoornissen - ze zijn constant aanwezig.

Factoren die het risico op resistente depressie verhogen

In een situatie waarin een patiënt die wordt behandeld voor depressieve toestanden geen bevredigende verbetering bereikt, is het allereerst noodzakelijk om de aspecten uit te sluiten die de oorzaken zijn van de "vermeende" geneesmiddelresistentie van depressie. We hebben het hier vooral over het onjuiste verloop van de behandeling met antidepressiva. Het kan blijken dat het niet behalen van therapeutisch succes verband houdt met het volgende:

  • de patiënt kreeg het advies om te weinig antidepressiva te slikken
  • de zieke neemt (om verschillende redenen) de medicatie niet in zoals aanbevolen
  • de bijwerkingen van het antidepressivum zijn absoluut onaanvaardbaar voor de patiënt,
  • de patiënt lijdt daadwerkelijk aan een ander probleem dan depressie (bijv. schildklierdisfunctie)

Als de bovengenoemde problemen worden uitgesloten, en bovendien wordt voldaan aan de eerder beschreven criteria, dan kunnen we echt praten over het bestaan ​​van een medicijnresistente depressie bij de patiënt. Bijdragen aan het feit dat de patiënt mogelijk worstelt met deze vorm van depressieve stoornis kan namelijk veel verschijnselen veroorzaken. Onder hen worden voornamelijk de volgende genoemd:

  • leeftijd (oudere patiënten hebben een verhoogd risico dat hun depressie resistent wordt tegen geneesmiddelen),
  • het bestaan ​​van andere ziekten bij de patiënt, behalve depressie (dit geldt zowel voor andere psychische stoornissen, bijv. angststoornissen als voor somatische ziekten, bijv. hartfalen of diabetes)

Soms kan de onderliggende oorzaak van resistentie tegen geneesmiddelen bij depressie ook het feit zijn dat de depressieve stemming van de patiënt niet te wijten is aan het feit dat hij of zij lijdt aandepressieve stoornis, en in feite gaat het gepaard met een ander type affectieve stoornis. We hebben het over bipolaire stoornis (BD), d.w.z. een eenheid waar depressieve toestanden verweven zijn met manische toestanden. De behandeling van een bipolaire stoornis verschilt van de behandeling van depressieve stoornissen, daarom kan een patiënt met een bipolaire stoornis die een behandeling krijgt die typisch is voor depressie, helemaal geen therapeutisch succes behalen.

Behandeling van resistente depressie

Het zou geen verrassing moeten zijn dat het vinden van een medicijnresistente vorm van depressieve stoornissen bij een patiënt een intensievere therapie vereist. De basis in dit geval is meestal een aanpassing van de farmacologische behandeling. De patiënt kan bijvoorbeeld worden aangeboden om het antidepressivum te veranderen in een middel dat in een ander mechanisme werkt dan het medicijn dat tot nu toe door hem is gebruikt. Het probleem in dit geval is dat het eerst nodig is om het eerste medicijn geleidelijk te stoppen en vervolgens de behandeling met het nieuwe medicijn langzaam uit te voeren - in beide situaties kunnen patiënten tijdens deze perioden onaangename aandoeningen ervaren.

Vanwege het bovengenoemde probleem blijkt het soms voordeliger te zijn om de behandeling uit te breiden, d.w.z. een ander preparaat toe te voegen aan het reeds ingenomen medicijn, in plaats van het antidepressivum van de patiënt te veranderen. Potentialisering van therapie bij geneesmiddelresistente depressie kan het voorschrijven van een extra antidepressivum aan de patiënt inhouden, maar middelen uit andere groepen geneesmiddelen, zoals lithiumcarbonaat, schildklierhormonen of atypische antipsychotica, kunnen ook aan het antidepressivum worden toegevoegd.

De rol van psychotherapie voor de toestand van patiënten met een depressie mag ook niet worden vergeten. Bij de behandeling van depressieve stoornissen is immers niet alleen farmacotherapie van belang, maar ook psychotherapeutische effecten en psycho-educatie. De combinatie van een goed geselecteerde farmacologische behandeling en het werken met een therapeut kan de kansen van de patiënt op het bereiken van therapeutisch succes zeker vergroten.

Atypische depressie kan ook een indicatie zijn voor het gebruik van een van de chirurgische methoden voor de behandeling van depressieve stoornissen. In het geval van dergelijke behandelingsopties wordt elektroconvulsietherapie (door velen als nogal controversieel beschouwd) meestal nog steeds uitgevoerd. Naast elektroconvulsietherapie wordt er bij de behandeling van resistente depressie steeds vaker gesproken over methoden als diepe hersenstimulatie, transcraniële magnetische stimulatie of stimulatie van de nervus vagus.

Over de auteurBoog. Tomasz Nęcki Afgestudeerd aan de medische faculteit van de medische universiteit van Poznań. Een bewonderaar van de Poolse zee(het liefst slenteren langs de kust met koptelefoons in hun oren), katten en boeken. Bij het werken met patiënten concentreert hij zich erop altijd naar hen te luisteren en zoveel tijd door te brengen als ze nodig hebben.

Categorie: